Một số biện pháp bồi dưỡng năng lực giải quyết vấn đề cho sinh viên khối ngành kỹ thuật trong dạy học các bài toán thực tiễn nội dung “Phương trình vi phân” (Học phần toán cao cấp)

Trong xu thế đổi mới giáo dục đại học hiện nay, việc phát triển năng lực giải quyết vấn đề cho sinh viên, đặc biệt là sinh viên khối ngành kỹ thuật là một yêu cầu cấp thiết nhằm nâng cao khả năng tư duy và vận dụng kiến thức vào thực tiễn bao gồm cả thực tiễn nghề nghiệp. Dạy học các bài toán thực tiễn trong nội dung “Phương trình vi phân” (thuộc học phần Toán cao cấp). Đó là mục tiêu nghiên cứu trong bài báo do TS. Lê Bá Phương - Trưởng khoa khoa Khoa học cơ bản - Trường Đại học Công nghiệp Hà Nội đăng trên tạp chí Giáo dục tập 25 số đặc biệt 3 xuất bản tháng 4 năm 2025, từ trang 172 đến trang 177.

Dựa vào phương pháp nghiên cứu lý luận, tác giả đã trình bày khái quát về năng lực giải quyết vấn đề và đề xuất ba biện pháp sư phạm nhằm bồi dưỡng năng lực này cho sinh viên khối ngành kỹ thuật thông qua việc giảng dạy các bài toán thực tiễn thuộc nội dung “Phương trình vi phân” đó là:(1) Xây dựng hệ thống câu hỏi gợi mở nhằm giúp sinh viên giải quyết vấn đề trong dạy học giải các bài toán thực tiễn nội dung “Phương trình vi phân”; (2) Sử dụng phần mềm hỗ trợ hoạt động giải các bài toán thực tiễn trong dạy học nội dung “Phương trình vi phân”; (3) Sử dụng sơ đồ tư duy để hỗ trợ hoạt động khái quát khắc sâu kiến thức từ quá trình giải các bài toán thực tiễn. Mỗi biện pháp đều được tác giả trình bày rõ ràng mục tiêu và cách thức thực hiện một cách khả thi có hiệu quả sư phạm, qua đó thể hiện định hướng đổi mới phương pháp giảng dạy Toán theo hướng phát triển năng lực, lấy người học làm trung tâm.

Abstract: University training helps students master professional knowledge and proficient practical skills, have the ability to work independently, creatively and solve problems in their major. Therefore, teaching and developing problem-solving skills for students is urgent in the current period. The study presents some measures to foster problem-solving skills for students in the field of Engineering in teaching practical problems in the content of “Differential Equations” (Advanced Mathematics course). The proposed measures are based on the content and program of the Advanced Mathematics course, suitable for the requirements of innovation in teaching at the university level. Illustrative examples are also exploited in accordance with the training fields for students in the field of Engineering at universities.

Keywords: Some measures, problem solving competence, students, Advanced Mathematics, practical problem

Toàn văn bài báo xem tại: Tạp chí Giáo dục, tập 25, số đặc biệt 3, xuất bản tháng 4/2025, từ trang 172 đến trang 177.

Một vài hình vẽ trong bài